Prezes PiS przegrał w sądzie. Nie będzie przeprosin

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie zapadł 10 grudniu 2024 roku, a teraz pojawiło się uzasadnienie orzeczenia. Sprawa dotyczy trzech wpisów Waldemara Kuczyńskiego na platformie X (dawniej Twitter) z 14 stycznia, oraz 10 i 12 kwietnia 2021 roku.

Pierwszy z nich był odpowiedzią na wpis Radosława Sikorskiego, który ocenił, że Lech Kaczyński był "marnym" prezydentem.

"Dokładnie, miał wszystkie złe cechy brata, tylko w wersji light. Pod tym względem był od niego lepszy, normalniejszy. Był Sancho Pansą Jarka. I bez wątpienia jest jednym z współsprawców śmierci swojej i 95 osób. Nie powinien leżeć na Wawelu i być wynoszonym na pomniki" - napisał były opozycjonista.

Drugi wpis Kuczyńskiego był odpowiedzią na tweet Leszka Millera.

Były premier napisał: "Ludzie w tym samolocie dzielili się na tych, którzy mogli wszystko i którzy nie mogli niczego. Iza, Jola, Jerzy nie mogli nic zrobić. Ale inni mogli spowodować, że samolot zawróciłby, nie lądowałby czy w ogóle by nie wyleciał. Jedni zgotowali drugim ten tragiczny los. Pamiętamy!".

"Tam był tylko jeden taki człowiek - Lech Kaczyński. I on proszony przez pilota o decyzję, bo nie można lądować, nie tylko jej nie podjął, ale pilota zostawił pod presją Błasika. A wystarczyłyby dwa słowa 'Pan decyduje' i by żyli. LK to właściwie główny sprawca tej tragedii" - skomentował Kuczyński.

W trzecim wpisie, który stanowił wymianę zdań z Anną Romaszewską.

"Lech Kaczyński jest jednym z współsprawców tej tragedii. Do dyskusji pozostają tylko dwie sprawy, czy główny, czy wspierający, i po drugie, czy działający sam, czy z inspiracji brata. Tego nie wiemy, nie znając treści ich rozmowy. Radzę przeczytać odsłuchy, zanim się powie głupoty" - napisał Kuczyński.

Sąd pierwszej instancji uznał, że wpisy Kuczyńskiego bezprawnie naruszyły dobro osobiste Jarosława Kaczyńskiego w postaci kultu pamięci zmarłego brata. Zgodnie z decyzją były opozycjonista miał przeprosić prezesa PiS. Sąd apelacyjny doszedł jednak do innych wniosków.

Jak czytamy w uzasadnieniu, obarczanie Lecha Kaczyńskiego winą za katastrofę smoleńską "w sposób oczywisty narusza sferę uczuć powoda związaną z potrzebą czczenia dobrej pamięci o zmarłym bracie", ale naruszenie tych dóbr nie ma znamion bezprawności.

"Jak wskazywano w doktrynie, nie każde naruszenie dobra osobistego jest zarazem naruszeniem prawa osobistego" - tłumaczył sąd.

Według niego Kuczyński udostępniając wpisy włączył się w debatę publiczną oraz korzystał z prawa do swobody wypowiedzi oraz wolności pozyskiwania, przekazywania i otrzymywania informacji.

"W efekcie w rozpoznawanej sprawie dochodzi do istotnego konfliktu pomiędzy osobistymi prawami podmiotowymi powoda i stanowiącymi ich źródło wartościami a prawami i wolnościami, z których korzysta pozwany. (…) Żadnemu z nich nie można przyznać abstrakcyjnego pierwszeństwa względem drugiego i żadne z nich nie ma charakteru absolutnego" - stwierdził sąd.

Sąd zaznaczył również, że w tej sprawie nie bada, czy wypowiedzi Kuczyńskiego były słuszne.

"Nie jest bowiem rolą sądu orzekającego w tej sprawie wysuwanie jakichkolwiek twierdzeń i hipotez dotyczących przebiegu i przyczyn katastrofy smoleńskiej. Okoliczności te nie były, co oczywiste, przedmiotem tego procesu i nie zostały objęte postępowaniem dowodowym w tej sprawie" - czytamy.

Sąd apelacyjny w przeciwieństwie do sądu pierwszej instancji zaznaczył też, że obowiązek wykazania prawdziwości wypowiedzi stanowiących oceny lub opinie jest, w świetle zasad konwencyjnych, niedopuszczalne i narusza swobodę wypowiedzi.

Według sądu twierdzenia Kuczyńskiego dotyczące presji wywieranej przez Lecha Kaczyńskiego na pilotów i - w efekcie - ocena przypisująca ówczesnemu prezydentowi odpowiedzialność za katastrofę smoleńską - mają swoje źródło w faktach od wielu lat znanych opinii publicznej. Wypowiedzi te - jak czytamy - stanowią interpretację i ocenę tych faktów.